Ian Kershaw, Μοιραίες επιλογές: Δέκα αποφάσεις που άλλαξαν τον κόσμο, 1940- 1941 |
Πολιτιστικά - Βιβλίο | |||
Πέμπτη, 12 Φεβρουάριος 2009 00:20 | |||
Eκδόσεις Πατάκη, 2008. Ο Iαν Κέρσοου, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ, μελέτησε τη χρονική περίοδο, από τον Μάιο του 1940 ως το φθινόπωρο του 1941, για να διαπιστώσει ότι δέκα αποφάσεις, έξι ηγετών, ήταν καθοριστικές για τη μοίρα 15 εκατομμυρίων ανθρώπων που σκοτώθηκαν στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι κρίσιμες αποφάσεις ήταν οι εξής: 1. Η Βρετανία επιλέγει να πολεμήσει αντί να παραδοθεί. Μάιος 1940. 2.Ο Χίτλερ αποφασίζει να επιτεθεί στη Σοβιετική Ένωση. 3. Η Ιαπωνία αποφασίζει να αδράξει τη χρυσή ευκαιρία. 4. Ο Μουσολίνι αποφασίζει να αρπάξει το μερίδιό του. 5. Ο Ρούζβελτ αποφασίζει να βάλει ένα χεράκι. 6. Ο Στάλιν αποφασίζει ότι αυτός ξέρει καλύτερα. 7. Ο Ρούζβελτ αποφασίζει να διεξαγάγει ακήρυχτο πόλεμο. 8. Η Ιαπωνία αποφασίζει να πάει σε πόλεμο. 9. Ο Χίτλερ αποφασίζει να κηρύξει τον πόλεμο στις Ηνωμένες Πολιτείες. 10.Ο Χίτλερ αποφασίζει να εξολοθρεύσει τους Εβραίους. Φθινόπωρο 1941.Ο Ιαν Κέρσοου παρουσιάζει με εξαντλητικό τρόπο τις παραμέτρους που οδήγησαν σε κοινά σφάλματα και λάθος στρατηγικές τους ηγέτες έξι μεγάλων δυνάμεων, που διοικούνταν με διαφορετικά πολιτικά συστήματα - δύο φασιστικά, δύο δημοκρατικά, ένα κομμουνιστικό και ένα γραφειοκρατικό αυταρχικό. Τίθεται, βέβαια, πάντα το ερώτημα: «τι θα είχε γίνει αν...»!
Είναι μία υπόθεση, η οποία δεν επιδέχεται σίγουρη και επιστημονική απάντηση. Οι επιλογές ήταν αυτές που έγιναν και η εξέλιξη των πραγμάτων ανάλογη.
Τα ερωτηματικά του Ίαν Κέρσοου αφορούν την εναλλακτική εξέλιξη των γεγονότων με πολλές παραμέτρους. Δεν εξετάζει μόνο τον ρόλο των προσώπων, αλλά και όλους τους κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες που επηρέασαν ή οδήγησαν στις αποφάσεις. Ήταν πολύ αποφασιστική περίοδος, ακριβώς στην αρχή του Πολέμου, που καθόρισε τις ιστορικές εξελίξεις του 20ού αιώνα. Στο βιβλίο αυτό θα δούμε πόσο η ελλιπής ενημέρωση των αρχηγών κρατών έχει δραματικές συνέπειες για την ανθρωπότητα. Ουσιαστικά τα δέκα κεφάλαια, στα οποία αναπτύσσεται η εξιστόρηση των επιλογών, των αποφάσεων, των γεγονότων και των συνεπειών, είναι δέκα δοκίμια που το καθένα αρχίζει με την συνοπτική παρουσίαση της απόφασης και των επιπτώσεών της με τρόπο συνοπτικό και ουσιαστικό. Για όσα αναπτύσσει, ο Κέρσοου στα δέκα κεφάλαια αναφέρει: «Θεωρητικά όλες αυτές ήταν εναλλακτικές επιλογές. Οποιαδήποτε ανάμεσά τους θα μπορούσε να είχε αλλάξει την πορεία της ιστορίας». Πάντως, σε κάθε περίπτωση οι υποθέσεις του ιστορικού διαφωτίζουν τα αληθινά γεγονότα. Λένε πολλοί ότι η Ιστορία, κάτω από ορισμένες συνθήκες, επαναλαμβάνεται. Ίσως κι από αυτή την άποψη να είναι χρήσιμη η μελέτη ενός τέτοιου βιβλίου σήμερα. Σ. Τσαχάλης
|