Η ανισορροπία ανάμεσα στην εξωτερική δύναμη και στην ικανότητα συνειδητής διαχείρισής της υπονομεύει θεσμούς και συστήματα PDF Εκτύπωση E-mail
Του κόσμου τα νέα - Γνώμες
Σάββατο, 09 Φεβρουάριος 2008 17:07

Οι "αποκαλύψεις" του τελευταίου καιρού μάς θύμισαν πως πολλοί άνθρωποι στην εποχή μας συγκεντρώνουν στα χέρια τους μεγάλη δύναμη: πολιτική εξουσία, πολλά χρήματα, σημαντικές πληροφορίες, διασυνδέσεις και προσβάσεις σε κέντρα αποφάσεων, προβολή κ.λπ....

'Ομως, η πολλή δύναμη δεν είναι εύκολη στον χειρισμό.


Ξαφνιάζει τους ίδιους τους ανθρώπους που τη συγκέντρωσαν, όταν είναι ανέτοιμοι, και τους υποβάλλει σε μεγάλες δοκιμασίες. Ενώ, η επιτυχία τους να την αποκτήσουν, τους δημιουργεί την εντύπωση ότι είναι πανίσχυροι, καθώς συγχέουν την ικανότητα συγκέντρωσης της δύναμης με την ικανότητα διαχείρισης της δύναμης. Είναι όμως πολύ διαφορετικές...

'Ετσι, δημιουργείται μια ανισορροπία ανάμεσα στην εξωτερική δύναμη που συγκεντρώνουν και στην ικανότητα διαχείρισης των πραγμάτων. Που, τελικά, πρόκειται για μια ανισορροπία ανάμεσα στην εξωτερική δύναμη και στην εσωτερική ισχύ που διαθέτουν - την συνειδητότητα δηλαδή με την βοήθεια της οποίας θα διαχειρισθούν τη συσσωρευμένη δύναμη. Η οποία -δύναμη- δεν αστειεύεται. Γιατί όσο αυτή αυξάνεται, τόσο έλκει αντίρροπες δυνάμεις και τόσο μεγαλύτερες δυσκολίες και προβλήματα.

Η ισορροπία κλονίζεται, η διαύγεια χάνεται... Φυσικό επακόλουθο, οι υπερβολές, οι συγκρούσεις, οι καταχρήσεις, τα σκάνδαλα.. Είναι αυτή μια παράμετρος η οποία δεν λαμβάνεται υπόψη όταν μιλάμε για τα φαινόμενα κρίσης του πολιτικού συστήματος που μέσα από διάφορα σκάνδαλα γίνεται όλο και πιο φανερή. Οι «αντοχές» των προσώπων που ασκούν εξουσία επηρεάζουν τις αντοχές όλου του συστήματος. Πολύ περισσότερο που αυτές οι αντοχές εξαρτώνται και από μια άλλη πιο εσωτερική σχέση: Ότι τα πρόσωπα που ασκούν ένα αξίωμα βρίσκονται αντιμέτωπα με τις απαιτήσεις που γεννάει ο σκοπός του αξιώματος αυτού και η αντίστοιχη προσδοκία της ορθής άσκησής του. (Δηλαδή υπέρ του συνόλου. Γιατί η εξουσία παρέχεται στα άτομα ως εκπροσώπους της συλλογικότητας για να ασκηθεί υπέρ της συλλογικότητας. Αν ασκείται υπέρ του ίδιου του ατόμου μόνο, γίνεται βάρος δυσβάσταχτο και για το σύνολο, αλλά και για το ίδιο το άτομο που την ασκεί...).

Οι αντιφάσεις αυτές συσσωρεύουν ελλείμματα στην αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα του συστήματος. Και υπάρχουν κάποια όρια που όταν τα ελλείμματα αυτά τα υπερβούν κινδυνεύει το επίπεδο ζωής που μια κοινωνία θεωρεί ανεκτό...

Σκεφτόμαστε ποτέ, όταν καλούμαστε να εκλέξουμε πρόσωπα που θα ασκήσουν κάποια αξιώματα, πόση εξουσία «αντέχουν», πόση ικανότητα έχουν για να τη διαχειρισθούν, κι αν έχουν μια φιλοσοφία της ζωής ικανή να τους οδηγήσει να χειρισθούν εύστοχα τόσο τα εξωτερικά προβλήματα όσο και τις εσωτερικές τους αδυναμίες, καθώς θα βρεθούν μπροστά σε πειρασμούς κατάχρησης εξουσίας, υπόγειων συναλλαγών, κ.λπ.; Σχεδιάζονται οι θεσμοί με μια φροντίδα ώστε τα πρόσωπα που θα αναλάβουν εξουσία να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένα, να είναι κατάλληλα προετοιμασμένα, (π. χ. να έχουν προϋπηρεσία σε κάποιες χαμηλότερες βαθμίδες εξουσίας), ή και να είναι κατάλληλα προστατευμένα από την ανεξέλεγκτη συσσώρευση δύναμης;

Τα προβλήματα που για πολλά χρόνια βιώνουμε στο «πετσί» μας και τα παθήματα που έρχονται και επανέρχονται εύλογο είναι κάποτε να καταγραφούν και ως αντίστοιχες συνειδητοποιήσεις, πράγμα που θα επιτρέψει και τις ανάλογες αναγκαίες αναθεωρήσεις και προσαρμογές θεσμών και συστημάτων στις ανάγκες της εποχής.

Αλλιώς, οι θεσμοί χάνουν την ελαστικότητά τους και μακροχρόνιες ακαμψίες συσσωρεύονται που, καθώς λειτουργούν ως «καλούπια» και φυλακές για τη ζωή, προκαλούν βίαιες ανατροπές και απότομες και χωρίς καμιά προετοιμασία καταρρεύσεις...

 
Σημείωση:
Τα ζητήματα αυτά, ενώ αναφέρονται στην καλύτερη οργάνωση μιας αρμονικής κοινωνικής ζωής επισημαίνουν μιαν ανάγκη που μας αφορά όλους ως άτομα στην καθημερινή ζωή: Να στεκόμαστε με σύνεση και με υπευθυνότητα απέναντι στη δύναμη που έρχεται στα χέρια μας. Να μην επιζητούμε εξουσία αν δεν μπορούμε πραγματικά να τη σηκώσουμε. Και να την μοιραζόμαστε συνεργαζόμενοι με τους αντίστοιχα ικανούς και κατάλληλους ανθρώπους... Γιατί η συνεργασία αναδεικνύεται εκτός των άλλων και σε μια θαυμάσια ασφαλιστική δικλείδα για άτομα και κοινωνίες από τους κινδύνους συσσώρευσης της δύναμης.

Ημερομηνία καταχώρησης: 9.2.2008