Ο Μύθος και η λύρα. Ο αρχαιοελληνικός μύθος στον ΄΄Λυρικό Βίο΄΄. Συμβολή στη μελέτη των πηγών και της ποιητικής του Άγγελου Σικελιανού Εκτύπωση
Πολιτιστικά - Βιβλίο
Πέμπτη, 15 Φεβρουάριος 2007 23:00

 Αντρέας Φυλακτός
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2003


Με αφορμή τον "Λυρικό Βίο" του Άγγελου Σικελιανού ο συγγραφέας Αντρέας Φυλακτού οδηγεί τον αναγνώστη του στα άδυτα του Μύθου και ιδιαίτερα του Αρχαιοελληνικού, εκείνου που χρησιμοποίησε ο ποιητής για να στηρίξει το έργο του, αλλά και ταυτόχρονα να τον αναδείξει μέσα από αυτό.

Με σκοπό "να εντοπίσει τα αρχαιοελληνικά μυθολογικά θέματα και στοιχεία στο λυρικό έργο του Σικελιανού και να διερευνήσει την προέλευση ή τις πηγές τους, να περιγράψει την εκφορά και την ποιητική λειτουργία τους, να σχολιάσει τέλος, την πορεία της εμφάνισης, διαμόρφωσης και εξέλιξης τους μέσα στο έργο του Σικελιανού", παραθέτει το μεγαλύτερο μέρος της αρχαιοελληνικής μυθολογίας και τα πρόσωπά της. Η προσέγγισή του στον Μύθο δεν είναι μια απλή παράθεση δεδομένων αλλά η αποκάλυψη των σχέσεων πίσω από τα δεδομένα, που μέσα από την ματιά του ποιητή αναβιώνει στην σύγχρονη εποχή γεφυρώνοντας την μυθολογική αναφορά με την πραγματικότητα του βιώματος.

Στις εποχές που ο μύθος λείπει από την ζωή του ανθρώπου διακόπτεται η συνέχεια της μνήμης, τότε ο άνθρωπος μοιάζει σαν ένα λουλούδι δίχως ρίζες που αγωνίζεται να επιβιώσει αναμοχλεύοντας συνεχώς μια μονοδιάστατη πραγματικότητα. Η παρουσία του μύθου πέρα από ο,τιδήποτε άλλο σηματοδοτεί συνεχώς την παρουσία του ανώτερου και του υπερβατικού που ζωογονεί τον άνθρωπο στις δύσκολες μέρες της πνευματικής ξηρασίας.

Φαινομενικά ο μύθος προέρχεται από ένα παρελθόν, και μάλιστα από το παρελθόν που βρίσκεται πέρα ακόμη και από αυτή την ιστορία. Μέσω του μύθου μπορεί να προσεγγίσει κάποιος το παρελθόν και να επεξεργαστεί την ανθρώπινη φύση μέσω των αιώνων, και να αντλήσει συμπεράσματα για την ζωή στο παρόν. Ο ποιητής φροντίζει να εισάγει τον μύθο στην ζωή μας, μέσα από τον στίχο του, αλλά και με τον ταυτόχρονο συνδυασμό με την πραγματικότητα της σύγχρονης ζωής. Ο συγγραφέας, εν προκειμένω, έρχεται να αποκωδικοποιήσει τον ποιητικό λόγο που φέρει τον μύθο εντός του, δίνοντας στον αναγνώστη κλειδιά χρήσιμα για την είσδυση στον στίχο αρχικά και στον μύθο στη συνέχεια. Ο μύθος από μόνος του κατέχει τον λόγο που χρειάζεται για να εκφρασθεί και να διατυπωθεί και να εκφράσει το νόημα αλλά και το αίσθημά του. Μέσα από τον στίχο ο μύθος αποκτά μια ακόμη δυνατότητα να εκφρασθεί και να μεταφερθεί στον χωρόχρονο που ο ποιητής παρέχει.

Ο αναγνώστης περνά το κατώφλι της σκέψης και της εργασίας του συγγραφέα, για να συναντήσει τον στίχο του ποιητή, να περάσει στον μύθο και από εκεί να φθάσει μέχρι την κοσμογονία και τη θεογονία που αναζητά στην πραγματικότητα, μέσα από την ποίηση και την προσέγγιση σε αυτή.

'Ετσι η προσέγγιση αυτή ακολουθεί πορεία παράλληλη με αυτό που κάτω από άλλες συνθήκες θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε μύηση.

Γιώργος Τσαντάκης